Stembusfraude is een ramp voor het vertrouwen in de democratie. De kiezer moet dus niet het idee krijgen dat er gesjoemeld is met de uitslag. Waarom stemmen we niet met een superbeveiligde stemcomputer?
Dan hoeft er niet herteld te worden en dan is de kans op fraude ook minimaal. Het is een kenmerk van een volwaardige democratie dat het geheim is wat je gestemd hebt. Je zou zeggen dat dat ook geen probleem is met een computer, toch?
Niets is echter minder waar… Een oud adagium luidt: ‘vertrouwen is goed, controle is beter’. En dat is eigenlijk precies waar we mee te maken hebben waar het gaat om stemcomputers. Iedere computer is te kraken en het vertrouwen in computers is minder groot dan het vertrouwen in papieren stembiljetten. In 2006 is de organisatie wijvertrouwenstemcomputersniet.nl in Nederland met de campagne tegen stemcomputers begonnen.
Het hoofdargument daarvoor is, dat stemcomputeruitslagen niet goed te controleren zijn voor de burger. De wetgeving omtrent stemcomputers bleek helemaal niet goed geregeld. De organisatie wist aan te tonen dat de stemcomputers die tot dan toe gebruikt werden, met een simpele truc te hacken waren. Daarnaast werd bijvoorbeeld geen strookje uitgeprint wat er gestemd was, je weet dan dus ook niet of de uitslag die de computer geeft klopt.
Als klap op de vuurpijl bleek dat de stemcomputers die tot dan toe gebruikt werden te ‘lezen’ waren op afstand. De apparaten zonden zoveel straling uit, dat er te zien kon zijn welke knop degene in het hokje indrukte. Zo zouden mensen bijvoorbeeld andere mensen kunnen chanteren om op een partij te stemmen. Als iemand alleen in het stemhok staat en vervolgens het formulier.
De producenten van stemcomputers wilden ook geheim houden wat voor technieken ze hadden gebruikt, omdat de concurrent deze technieken dan ook zou gaan gebruiken. Niet iedere stap in het democratisch proces was dus te controleren en stembiljetten zijn dat wel.
Zowel bij het stemmen met potlood als bij het stemmen met computers is het belangrijk dat de drie leden van het stembureau goed in de gaten houden dat mensen niet teveel machtigingen bij zich hebben of met meerdere mensen het stemhokje ingaan. Dit wekt namelijk wantrouwen en dat is schadelijk voor de democratie.